Adet Düzensizliği ve Kanama Bozukluğu yaşayanlar
ADET (AYBAŞI) (REGL) DÜZENSİZLİKLERİ, ADET GECİKMELERİ, AŞIRI ADET KANAMALARI NEDİR? SEBEPLERİ NELERDİR? TEDAVİSİ NASILDIR?
Adet Kanaması (regl kanaması)(mensturasyon) Nedir?
Basit olarak adet kanamasının tanımı seks hormonları olan östrojen ve progesteronun (gebelik oluşmamasına bağlı) yumurtalıklardan üretiminin duraksamaya uğraması ve böylece rahim içindeki endometriumun (rahmin iç duvarı) fonksiyon tabasının dökülerek kanama şeklinde atılmasıdır. Her kanamanın başlangıcı, aynı zamanda yumurtalıklarda yavaş yavaş büyümeye başlayan folliküllerin (içinde yumurta hücresini taşıyan içi su dolu kese) salgıladığı östrojen hormonu ile atılan tabaka tamir edilerek (epitelizasyon) yeni bir adet döneminin başlangıcı olmaktadır.
Adet düzensizliği hamile kalmaya engel mi hamileliği etkiler mi ?
Adet Kanaması (regl kanaması)(mensturasyon) Nasıl Oluşur?
Adet dönemi hormonal ve rahim içi değişikliklerine göre 2 evreli olarak gelişir. 1 ila 14üncü günler folliküler =froliferatif faz, 14 ila 28inci günler luteal=sekretuar evre olmak üzere. 1inci evrede östrojen (kadınlık hormonu) hakimken 14üncü günden sonra ise, hem östrojen hem de progesteron (yumurtlama hormonu) hakimiyeti vardır. Dolayısıyla her iki evrede endometrium (rahim iç tabakası) değişiklikleri farklılıklar gösterir. 1inci dönemde büyüyen dominant follikülün salgıladığı östrojen artışı ile, bir önceki adet kanamasında dökülen endometriumun fonksiyonel tabakasını (adetle dökülen tabaka) tamir etmeye başlar.
Bu adet kanamasının başlaması ile azalmış olan östrojen hormonunun pozitif geri etkisi ile üreme merkezindeki (hipofizdeki) FSH’ın (yumurta uyarıcı hormonunun) uyarması ile yumurtalıklarda (overler de) yeni follikül büyümeye başlar. Ve yeni bir adet periyodunun başlamasına ve yukarıda anlatılan 28 günlük hormon ve endometrium değişiklikleri tekrarlamasına neden olur.
Özetle adet kanaması (regl kanaması)(mensturasyon) bir östrojen ve progesteron çekilme kanamasıdır.
Adet Kanamaları Düzeni ile ilgili Genel Bilgiler
Normal adet kanaması düzeni 24 ila 35 gündür. Burada hesaplama yaparken süreyi kanama günleri + temiz kalınan günler olarak hesaplamak gerekir.
Örnek; Bir kadının kanaması 5 gün sürüyorsa ve temiz kaldığı gün sayısı 19 ise 5+19=24 günde bir adet görüyordur.
24 günden az aralıklarla adet görüldüğünde polimenore, 35 günden daha fazla uzun sürede adet görülüyorsa oligomenore, 6 aydan daha fazla süre ile hiç adet görmüyorsa amenore adıyla isimlendirilir.
Adet düzensizliği ve yumurtlama günü hesaplama
Haberi Okumak için Tıklayın
Düzenli aralıklarla uzun süre ve miktarda (7 günden fazla ve 80cc nin üzerinde) kanama olursa menoraji adını alır. Şayet düzensiz aralıklarla uzun süre kanama oluyorsa metroraji olarak isimlendirilir.
2 günden az ve 7 günden fazla kanamalar ile 30cc den az ve 80cc den fazla olan kanamalarla 24 günden az aralıklarla gelen, 35 günden daha fazla aralıklarla gelen adet kanamalarının altında yatan nedenler araştırılarak tedavi edilmelidir.
25 ila 35 yaş arasındaki kadınların %60’ında adet düzeni; 25 ila 28 gün olup, kanama gün sayısı da 4 ila 6 gündür.
Kadınların sadece %15’inde adet düzeni 28 gündür.
Kadınların %20’sinde adet düzensizlikleri vardır. (24 günden az veya 35 günden fazla)
18 yaşından küçük ve 40 yaşından büyük kadınlarda adet düzensizlikleri oldukça sıktır. Bunun en büyük nedeni yumurtlama tembelliğine bağlı hormonal sorunlardır.
Adet düzenine göre yumurtlama günü şu şekilde saptanır.(20 ila 38 yaş arası):Örnek 1: 27 günde adet gören bir kadında, 27-14=13üncü gün yumurtlama günüdür.Örnek 2: 35 günde adet gören bir kadında, 35-14=21inci gün yumurtlama (ovulasyon) günüdür.Yukarıda bahsedilen 14 rakamının özelliği; yumurtlama gününden sonra ki dönemin (luteal fazın) 14 günle sabit olmasındandır. Oysa ki yumurtlama gününden önceki günler sabit değildir. Onun için başlangıç gününden değil bitiş gününden hesaplanır.
Bir kız çocuğunun annesinin rahmi içerisindeyken (fetal dönemde) 20nci haftada 6 milyon adet primordial follikül (ilkel yumurta hücresi) bulunurken, bu sayı doğumda 2 milyona düşer. 13 yaşında ergenlik çağında ise 200 bin adet sağ yumurtalığında ve 200 bin adet sol yumurtalığında olmak üzere 400 bin adet primordial follikül mevcuttur. Bu sayı 38 yaşında 25 bin iken, menopozda ise 1000 kadardır. Genç yaşlarda daha kaliteli yumurtalar kullanılır. Bu nedenden dolayı menopoza yakın dönemde bulunan yumurtaların kalitesi düşük olduğundan gebe kalabilme oranı düşmekte, kromozom bozukluğuna bağlı anomalili çocuk doğurma ihtimalleri artmaktadır.